سیاره VHS ۱۲۵۶b اولین بار در سال ۲۰۱۵ با «تلسکوپ ویستا»(تلسکوپ ویستا) در شیلی شناسایی شد. این سیاره که به آن «اَبَر مشتری»(Super Jupiter) میگویند، شبیه به غول گازی مشتری در منظومه شمسی خودمان است اما بسیار بزرگتر است و شاید ۱۲ تا ۱۸ برابر جرم را داشته باشد. سیاره VHS 1256b به دور چند ستاره در فاصله بسیار دور (تقریبا چهار برابر فاصله سیاره پلوتو با خورشید) میچرخد.
ذرات گرد و غبار کشف شده، سیلیکات هستند. دانههای کوچک متشکل از سیلیکون و شیشهای که بیشتر کانیهای سنگی را میدهند اما طوفان شناساییشده توسط جیمز وب، کاملاً همان پدیدهای نیست که در یک منطقه خشک و بیابانی زمین دیده میشود.
پروفسور «جیلیان رایت» (Gillian Wright)، مدیر «مرکز فناوری نجوم انگلستان» (UK ATC) و پژوهشگر پروژه پروژه ابزارهای فروسرخ میانی گفت: جیمز وب تنها تلسکوپی است که میتواند تمام این ویژگیهای مولکولی و غبار را به همزمان بررسی کند.
جیمز وب برای انجام این تشخیص، از تجهیزات خود موسوم به «ابزار فروسرخ میانی»(Miri) و «طیفسنج فروسرخ نزدیک»(NirSpec) استفاده کرد. این تجهیزات کمتر در این مورد، عکسهای زیبایی از سیاره نگرفتند. کاری که انجام دادند، این بود که به عنوان راهی برای تشخیص ترکیب جو سیاره، نور تابیدهشده از سیاره VHS ۱۲۵۶b را به رنگهای سازنده آن تجزیه و تحلیل کردند.
وی افزود: تصویر پویایی که از جو VHS 1256b در این پژوهش ارائه شده است، نمونه بارز اکتشافاتی است که با استفاده از ابزارهای پیشرفته فروسرخ میانی و ساختن فروسرخ نزدیک در کنار هم امکان پذیر است.
انتهای پیام
منبع
محققان امیدوارند می توانند تشخیص دهند که آیا برخی از سیارات فراشیدی، شرایط مناسبی برای میزبانی حیات دارند یا خیر.
به گزارش ایسنا و به نقل از بیبیسی، یک طوفان شدید گرد و غبار برای اولین بار در سیارههای بیرون از منظومه شمسی مشاهده شد. این طوفان در سیاره فراخورشیدی موسوم به «VHS 1256b» کشف شد که حدود ۴۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. برای یافتن این کشف، به ابزارهای قابل توجه «تلسکوپ فضای جیمز وب»(JWST) نیاز بود.
مشاهدات صورتگرفته با «تلسکوپ فضای جیمز وب»، برای اولین بار طوفان گرد و غبار را در یک سیاره فراخورشیدی نشان دادند.
وی افزود: ما مونوکسید کربن و متان را در این سیاره میبینیم که نشاندهنده گرما و متلاطم بودن آن است. همچنین، موادی را میبینیم که از اعماق سیاره بیرون کشیده میشوند. ممکن است از لایههای سیلیکات در این سیاره وجود داشته باشد. برخی از دانههایی که میبینیم، بسیار ریز هستند و در بالاترین سطح جو قرار دارند، اما ممکن است دانههای بزرگتری نیز در اعماق جو وجود داشته باشند.
ماموریت اصلی جیمز وب، مشاهده ستارگان و کهکشانهایی است که اولین بار تنها صد میلیون سال پس از انفجار بزرگ درخشیدند اما یک هدف کلیدی این تلسکوپی، بررسی سیارات فراخورشیدی است. جیمز وب، تجهیزاتی که به آن در بررسی جو سیارات فراخورشیدی با جزئیات بیسابقه کمک میکنند.
پروفسور «بث بیلر» (Beth Biller)، پژوهشگر «دانشگاه ادینبرو» (University of Edinburgh) و «رصدخانه سلطنتی ادینبرو» (ROE) گفتند: مانند این است که دانههای شن را می بینند که بسیار ریزتر هستند. ما در مورد دانه های سیلیکات صحبت می کنیم که به اندازه ذرات موجود در دود هستند. ابرهای سیاره VHS 1256b به همین صورت اما بسیار داغتر هستند. این سیاره، یک جرم داغ و جوان است.
مشاهدات پیشین در مورد VHS ۱۲۵۶b نشان دادند که ظاهر آن قرمز است و امکان دارد که در جو خود غبار داشته باشد. جیمز وب نیز این اطلاعات را تایید میکند.
تلسکوپها پیشتر سیلیکاتها را در کوتولههای قهوههای کشف کرده بودند. کوتولههای قهوهای، اجرام ستارهمانندی هستند که به درستی مشتاقشدهاند.
پروفسور بیلر گفت: این شگفتانگیز است زیرا نشان میدهد که چگونه ابرهای یک سیاره دیگر میتوانند با ابرهای بخار آب که میبینیم، متفاوت باشند.
این پژوهش، در «The Astrophysical Journal Letters» به چاپ رسید.
