آیا ستارهشناسان میدانند کدام ستاره پیرترین و کدام ستاره جوانترین ستاره جهان است؟ چگونه می توانم به این سوال پاسخ دادم؟ پاسخ به گزینه بالقوه برای این سوال دارند.
باند در ایمیلی به لایوساینس نوشت: متوشالح یک ستاره زیرغولها (Subgiant) بوده است که از بسیاری از ستارههای دیگر درخشانتر است، اما هنوز به درخشانی ستارگان غول پیکری نیست که به قدری بزرگ هستند که نسبت آنها با دما و حجمشان غیرعادی به نظر میرسد. . زیرغولها، قرمزتر از ستارههای غولپیکر هستند. ستارگان با سوزاندن هیدروژن در هسته خود و تبدیل آن به هلیوم از طریق همجوشی هستهای انرژی آزاد میکنند. ستارگان پرجرم زمانی که شروع به شناسایی ذخایر هیدروژن خود میکنند به فاز زیرغول میرسند. در این مرحله از زندگی یک ستاره، روشنایی یا درخشندگی آن، راهی عالی برای تخمین سن آن است. کمنور تر بودن ستارگان زیرغول به معنای پیرتر بودن آنها است.
در همین حال، بررسیهای انجام شده برای تخمین سن ستاره HD140283 جنجال برانگیز بوده است. تخمینهای اولیه از مشاهدههای انجامشده در سال ۲۰۰۰، قدمهای این ستاره را ۱۶ میلیارد سال نشان میدهند. این معناست که عمر این ستاره، قدیمیتر از مهبانگ و تولد جهان است که حدود ۱۳.۸ میلیارد سال پیش رخ داده است. البته ستارهشناسان این موضوع را مطرح میکنند که احتمالاً در محاسبه این ستاره خطایی وجود دارد. در غیر این صورت، این احتمال وجود دارد که جهان خیلی زودتر از آنچه قبلاً تصور میشود وجود داشته باشد.
به گزارش ایسنا و به نقل از لایو ساینس، در میان ستارگان بیشماری که در گسترهی فضای میدرخشند، برخی آنقدر پیر هستند که طلوع جهان را تجربه کردهاند و برخی دیگر آنقدر جوان هستند که حتی قویترین تلسکوپهای روی زمین نیز قادر به رصد آنها نبودهاند. اما آیا میتوان فهمید کدام ستاره جوانترین و کدام یک مسنترین ستاره در جهان است؟
از آنجایی که ستارگان جوان هنوز در حال جمعآوری مواد هستند، در نتیجه فوارههای عظیم گاز یا جریانهای گازی را از هر دو طرف خارج میکنند. این معنی است که آنها هنوز در حال افزایش جرم هستند. از آنجایی که جریان خروجی با افزایش سن ستاره محو میشود، مقدار گاز آزاد شده به ستاره شناسان کمک میکند تا یک ستاره را تخمین بزنند. گاز بیشتر به معنای جوانتر بودن یک ستاره است.
تعیین جوانترین ستاره جهان کار ستارهای است زیرا به طور دائمی جدید در حال تولد هستند اما در میان آن دسته از ستارههایی هستند که ما میشناسیم چند گزینه وجود دارد. این در حالی است که قدیمی ترین ستاره جهان با نام مستعار متوشالح (Methuselah) یا HD140283 ثبت شده است.
روبینگ دانگ (Ruobing Dong)، ستارهشناس و استادیار گروه فیزیک و نجوم در دانشگاه ویکتوریا در کانادا، این ستارههای نوپا را رصد کرده است. وی در سال ۲۰۲۲ مطالعههای خود را در مجله “Nature Astronomy” منتشر کرد که در آن روی یک منظومه پیشستاره دوتایی که تصور میشود تنها حدود یک میلیون سال قدمت داشته باشند، انجام شد. دونگ و همکارانش دارند سن تقریبی برخی از این جنینهای ستارههای را تعیین میکنند.
هاوارد باند (Howard Bond)، ستاره شناس بازنشسته موسسه علمی تلسکوپ فضایی، مرکز عملیات تلسکوپ فضایی هابل در مریلند میگوید: ما این فاصله را به منظور تعیین درخشندگی مطلق و در نتیجه سن ستاره، با کمک مطالعات نظریههای نظریه ستارهها اندازهگیری کردیم. ما سنی را یافتیم که با سن کیهان سازگار بود.
سن جدید تخمین زده شده برای این ستاره حدود ۱۲ میلیارد سال است.
ستارهها در اعماق ابرهای عظیمی از غبار و گاز به نام سحابی متولد میشوند. به گفتهی ناسا، برخی از تودههای گاز در سحابیها به قدری با جذب مواد، سنگین میشوند که گرانش میکنند، آنها را مجبور به فروپاشی میکند و کشش گرانشی شدید در مرکز یک ابر در حال فروپاشی باعث میشود که گازی که دارای هیدروژن است به یک پیشتر تبدیل شود. شود. این جنینهای ستارهای شروع به همجوشی هستههای هیدروژنی به هلیوم میکنند و در این فرآیند از تشعشعات خود میکنند. یک ستاره را تا زمانی که انرژی منتشر نمیکند نمیتوان ستاره نامید.
برای حل این موضوع، ستارهشناسان از تلسکوپی هابل برای تعیین مجدد سن ستاره HD140283 در سال ۲۰۱۳ استفاده کردند و بر اساس درخشندگی و فاصله آن از زمین، که حدود ۱۹۰ سال نوری است، تخمین زدند که سن آن ۱۴.۵ میلیون سال است. این عدد نشان میداد که ستاره مورد نظر کمی قدیمیتر از آن است که باید خطاهایی در تخمین سن آن وجود داشته باشد.
دونگ در ایمیلی به لایو سایت گفته است: وقتی ستارگان دچار فورانهای برافزایشی میشوند، داغتر و درخشانتر میشوند. در اطراف آنها گرم می شود. یخ موجود در قرص پیش سیارهای ممکن است تبخیر شود و برخی واکنشهای شیمیایی ممکن است به دلیل گرم شدن مواد ایجاد شود.
ستاره متوشال یا HD140283 در طی میلیاردها سال به آرامی کمنورتر شده است، نزدیکی آن به زمین باعث میشود که برای ما بسیار کمنور نباشد و با دوربین شکاری مناسب قابل مشاهده باشد. باید گفت که خورشید سیاره ما در مقایسه با این ستارهها از پنج میلیارد سال سن و انتظار میرود که حدود پنج میلیون سال دیگر نیز به زندگی خود ادامه دهد و پس از آن سرد شود.
انتهای پیام