تصاویری که با تلسکوپ فضای جیمز وب ثبت می‌شوند، خیره‌کننده‌هایی را از پدیده‌های فضایی به ترتیب می‌دهند، نمایش می‌دهند. در این گزارش، به بررسی ۱۲ نمونه از این تصاویر شگفت انگیز می‌پردازیم.
به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، زمانی که تلسکوپ فضای جیمز وب (JWST) کار خود را آغاز کرد، سیلی از تصاویر خیره کننده را به نمایش گذاشت.
تلسکوپ ۱۰ میلیارد دلاری ناسا در ۲۵ دسامبر ۲۰۲۱ از پایگاه فضایی اروپا در گویان فرانسه پرتاب شد. این رصدخانه مادون قرمز از زمانی که در ۲۴ ژانویه ۲۰۲۲ به خانه کیهانی جدید خود یعنی نقطه لاگرانژ ۲ (Lagrange Point 2) رسید، ارائه مناظری‌گیر از کیهان بود.
جیمز وب که بزرگترین و قوی‌ترین تلسکوپی فضایی تا امروز است، اولین تصاویر علمی خود را در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۲ منتشر کرد، اما ماجرا به همین جا ختم نشد و این تلسکوپ همچنان به انتشار خیره‌کننده ادامه می‌دهد.
در این گزارش، ۱۲ نمونه از بهترین عکس‌های ثبت‌شده با تلسکوپ فضایی جیمز وب را بررسی می‌کنیم.
ستون‌های آفرینش
زمانی که جیمز وب توجه خود را به ستون‌های آفرینش Pillars of Creation) معطوف کرد، ابرهای غبار معروف را با جزئیات قابل توجهی نشان داد. ستون‌های آفرینش که در صورت فلکی مار (Serpens) قرار گرفته‌اند، حدود ۷۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارند و بخشی از سحابی عقاب (Eagle Nebula) هستند.
تلسکوپی فضای هابل (HST) در سال ۱۹۹۵ از ابرهای بزرگ گاز و غبار عکسبرداری کرد و زیبایی چشمگیر آنها را به نمایش گذاشت. عکس دنیایی که با جیمز ثبت شده است، ستون‌ها را با جزئیات و وضوح نشان می‌دهد. صدها ستاره پیشتر نامرئی بودند و برخی از آنها تنها چند صد هزار سال پیش متولد شدند، در سراسر تصویر می‌درخشند.
حلقه های مرموز
جیمز وب در این عکس، حلقه‌های مشترک المرکز مرموزی را در اطراف ستاره دور به تصویر کشیده شده است که یک مطالعه را انجام داده است. حلقه‌ها کاملاً گرد و گمانه‌زنی‌هایی را در مورد یک منشاء بیگانه احتمالی پدید آورده‌اند.
ستاره‌ای در مرکز تصویر قرار دارد و با نام WR140 می‌شود، یک ستاره ولف–رایه (Wolf-Rayet) است که بیشتر هیدروژن خود را به فضا پرتاب کرده و توسط غبار احاطه شده است. ستارگان ولف رایه، ستارگانی بسیار پرجرم هستند که به روشنایی و داغی زیاد، توجه اخترشناسان را به خود جلب کرده اند.
ستاره WR140 که در فاصله 5600 سال نوری از زمین در صورت فلکی ماکیان (Cygnus) قرار دارد، ستاره‌ای است که به صورت دوره‌ای، کم‌نور و روشن می‌شود.
این تصویر، قدرت تلسکوپ فضایی جیمز وب را نشان می‌دهد که به خاطر دید فروسرخ و فوق‌العاده خود مورد تحسین قرار گرفته است.
ساعت شنی کیهانی
این تصویر که در ۱۶ نوامبر ۲۰۲۲ منتشر شد، یک ساعت شنی کیهانی آتشین را نشان می‌دهد که یک پیش‌ستاره (Protostar) را در قلب خود پنهان کرده است.
این صحنه شعله‌ور توسط یک متراکم و تیره از گاز و غبار به نام L1527 از دیدن تلسکوپی‌ها پنهان شده بود و تنها در نور فروسرخ قابل مشاهده است. دوربین فروسرخ نزدیک (NIRCam) نصب‌شده روی جیمز وب، شکل‌گیری ستاره را در منطقه ستاره‌زای ثور(Taurus) با شکوه تمام نشان داد.
ستاره دیدن با این تصویر، امیدواری انجام داد که ساعت شنی کیهانی به روندهای رخ‌داده در اطراف پیش‌ستاره را بررسی کرد. همچنین آنها می‌گویند که این‌ها می‌توانند به این نتیجه برسند که ستارگان نوزادی را به بچه‌ها توضیح دهند.
پیش‌استاره پنهان است، اما این تصویر یک قرص پیش‌سیاره‌ای از گاز و غبار را در سراسر ستاره نشان می‌دهد که به صورت یک خط تیره در گردن ساعت شنی ظاهر می‌شود. این ساختار شکل می‌گیرد که مواد به مرکز ساعت شنی کشیده می‌شوند و به پیش‌استاره امکان می‌دهند تا از قرص پیش‌سیاره‌ای تغذیه کند که تقریباً به اندازه منظومه شمسی است.
خوشه پاندورا
خوشه پاندورا (Pandora’s Cluster) که در فاصله 3.5 میلیارد سال نوری از ما قرار دارد، در تصویر ثبت شده با دوربین قوی مادون فروسرخ نزدیک و نگارگر فروسرخ نزدیک (NIRSpec) جیمز وب، با جزئیات بی‌سابقه‌های می‌درخشد.
نام مستعار این منطقه که به عنوان رسمی به عنوان Abell ۲۷۴۴ شناخته می شود، از مشاهده مجموعه ساختارهای گوناگون در آن بدست آمده است. با وجود این، فقط مرکز این منطقه پیشتر با تلسکوپ فضایی هابل مورد بررسی قرار گرفته بود و بسیاری از اسرار آن کشف‌نشده باقی مانده بود تا این که جیمز وب، دوربین قوی فروسرخ خود را روی آنها انجام داد. این کار، تصویری را از اعماق خوشه پاندورا ارائه کرد و به مقایسه چشم‌گیری در وسعت و عمق دست یافت که می‌توان مطالعه تجربه‌ای کهکشانی را متحول کرد.
نکته برجسته در این تصویر، یک ستاره درخشان در پیشزمینه کهکشان راه شیری با خوشه های پراش متمایز است که توسط جیمز وب ایجاد شده است. در اطراف آن، منابع روشنی از نور سفید وجود دارد که توسط یک درخشش مه آلود احاطه شده است. این منابع روشن، کهکشان‌های بسیار دورتر خوشه پاندورا هستند.
سیاره نپتون
اولین تصویر جیمز وب از سیاره نپتون، این غول یخی را با جزئیات فوق‌العاده نشان داد و حلقه‌های آن را به نمایش گذاشت. از زمانی که فضاپیمای وویجر ۲ (Voyager ۲) ناسا در طول سفر خود به بیرون از منظومه شمسی از کنار نپتون عبور کرد، این تصویر بهترین نگاه از نپتون را در ۳۲ سال گذشته به ستاره‌شناسان ارائه داد.
تکه‌های روشن در نیم‌کره نپتون جنوبی، ابرهای یخی در ارتفاع بالا هستند که نور خورشید را از جذب متان در ابرها منعکس می‌کنند. تصویر جیمز وب، نوار پیوسته‌ای از ابرهایی با عرض جغرافیایی بالا را نشان می‌دهد که گردابی را در قطب جنوبی نپتون احاطه کرده است.
عکس جیمز وب از نپتون، نگاهی به هفت قمر این سیاره را برای جستجوی می‌کند. در نسخه کوچک‌تر از نمای نپتون، یک نقطه نورانی درخشان روی آن وجود دارد که قمر تریتون (Triton) را نشان می‌دهد. این قمر که با لایه‌ای منجمد از نیتروژن متراکم پوشیده شده است، بسیار زیباست به نظر می‌رسد و بیش از نپتون می‌درخشد، زیرا حدود ۷۰ درصد از نور خورشید را به آن می‌تابد، منعکس می‌کند.
برخورد فضاپیما با سیارک
آزمایش جهت سیارک دوگانه یا «دارت» (DART) ناسا در ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۲، یک کاوشگر را به یک قمر موسوم به دیمورفوس تغییر (Dimorphos) کوبید تا مدار ساختمانی را تغییر دهد. دیمورفوس بخشی از یک سیستم دوگانه به شماره می‌رود که شامل یک فضای بزرگتر موسوم به دیدیموس (Didymos) است.
جیمز وب به تماشای این مأموریت پرداخت و مجموعه‌ای از تصاویر را ثبت کرد که نشان می‌دهد چگونه منظومه سیارکی دیدیموس-دیمورفوس را از برخورد فضاپیمای دارت به قمر می‌درخشند.
یک تایم‌لپس که از تصاویر جیمز وب به دست آمده است، این برخورد را در پرتو فروسرخ به نمایش می‌گذارد.
سحابی رتیل
در این تصویر گیرا، ستارگان جوانی که هرگز در سحابی رتیل (Tarantula Nebula) با نام رسمی ۳۰ Doradus دیده نشده‌اند، برای اولین بار خود را نشان دادند. دوربین فروسرخ جیمز وب، این مهد ستاره‌ای را با جزئیات بسیار عالی و همچنین کهکشان‌های پس‌زمینه دور را نشان می‌دهد.
سحابی رتیل در فاصله ۱۶۱ هزار سال نوری در ابر ماژلانی بزرگ قرار دارد. این سحابی برای ستاره‌شناسی که روند تشکیل ستاره را مطالعه می‌کند، سوژه بسیار جالبی به شماره می‌رود، زیرا ترکیب آن مناطق مشابه ستاره‌زا در زمانی است که کیهان تنها چند میلیون سال داشت.
سحابی رتیل، دید منحصربه‌فردی را در چگونگی شکل‌گیری استارگان در کیهان آغاز می‌کند.
کهکشان فانتوم
عکس جیمز وب از کهکشان فانتوم (Phantom Galaxy) که به طور رسمی با نام انجی‌سی ۶۲۸ (NGC ۶۲۸) یا مسیه ۷۴ (Messier ۷۴) شناخته می‌شود، توسط برخی از ستاره‌شناسان، مارپیچ نام کامل گرفته شده است زیرا یک کهکشان بسیار متقارن است.
این عکس با استفاده از داده های جمع آوری شده با سیستم مادون قرمز میانی (MIRI) جیمز وب پردازش شد.
کهکشان فانتوم پیشتر چندین بار با استفاده از تجهیزاتی مانند تلسکوپ فضایی هابل و کاوشگر مادون قرمز میدان بزرگ (WISE) تصویربرداری شده است، اما عکس جیمز وب، این کهکشان را در نوری کاملا جدید نشان می‌دهد.
۶ کهکشان بالغ
جیمز وب با ثبت تصاویر از ۶ کهکشان بالغ، محقق را شگفت‌زده کرد. نقاط قرمز کوچک، کهکشان‌هایی از دوران کودکی جهان هستند و عمر آنها فقط به ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون سال پس از انفجار بزرگ بازمی‌گردند.
چنین کهکشانی‌هایی به خودی خود تعجب‌آور می‌شوند، اما ستاره‌شناسان متوجه شدند که آنها به طوری که تکان‌دهنده‌های بزرگ هستند و ستاره‌های موجود در آنها بسیار قدیمی هستند.
این یافته‌ها با ایده‌های موجود در مورد ظاهر و ظاهر جهان در سال‌های اولیه عمر آن در تضاد هستند و با مشاهدات پیشین تلسکوپ فضایی هابل مطابقت ندارند.
سیاره مشتری
زمانی که جیمز وب، هدفی را کمی نزدیکتر به خانه مدنظر قرار داد، ستاره‌شناسان از دیدن نتایج آن خوشحال شدند.
این عکس از مشتری با دوربین مادون قرمز نزدیک شده است و منظومه جووین (Jovian) را با جزئیات فوق‌العاده‌ای نشان می‌دهد.
در این عکس می‌توانم شفق‌های قطبی زیبایی را در اطراف قطب‌ها و حلقه‌های ضعیفی ببینم که دور غول گازی می‌چرخند. دو قمر مشتری نیز قابل مشاهده هستند. آمالتئا (Amalthea) نقطه روشن در سمت چپ است و آدراستئا (Adrastea) به شکل نقطه ضعیفی در لبه حلقه‌ها بین آمالتئا و مراقب قرار دارد.
کهکشان تنها
این تصویر پرستاره از یک کهکشان کوتوله تنها به نام WLM با دوربین فروسرخ نزدیک جیمز وب گرفته شده است.
کهکشان WLM یک هدف جذاب برای ستاره‌شناسان به شماره می‌رود، زیرا یکی از دورافتاده‌ترین اعضای گروه کهکشانی محلی است که شامل راه شیری ما نیز هست.
با توجه به ماهیت تنهای WLM، بعید است که این کهکشان با منظومه‌های دیگر داشته باشد و همین ویژگی آن را به هدف اصلی برای تبدیل نظریه ستاره‌شناسان می‌کند که می‌خواهند شکل‌گیری‌ها و تغییراتی کهکشان‌ها را مطالعه و آزمایش کنند.
قمر تایتان
زمانی که جیمز وب توجه خود را به تایتان (تیتان)، بزرگترین قمر زحل معطوف کرد، بار دیگر جامعه علمی را به وجد آورد.
این تلسکوپ موفق شد ابرهای غلیظ متانِ قمر تایتان را طی رصدهای خود در چهارم نوامبر ۲۰۲۲ به تصویر بکشد. یکی از ابرها موسوم به ابر ای (ابر A) برفراز کراکن ماری (Kraken Mare)، بزرگترین دریای هیدروکربنی تایتان قرار دارد.
این صحنه چند روز بعد توسط رصدخانه کِک (Keck Observatory) در هاوایی بررسی شد تا مشخص شود چگونه ابرها به مرور زمان تغییر کنند.
انتهای پیام