پژوهشگران میگویند وقایعی در مرز منظومه شمسی در حال روی دادن است که هنوز توضیحی برایشان وجود ندارد و باید منتظر پرتاب کاوشگر جدید ناسا در سال ۲۰۲۵ باشد تا آن را دریابیم.
به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، درست نزدیک به جشن هالووین، علمی چیزی شبحوار و عجیب را کشف کردهاند که در لبه منظومه شمسی در حال رخ دادن است و آن این است که هلیوپوز(heliopause) که مرز بین هورسپهر یا هلیوسفر(حباب باد خورشیدی که منظومه شمسی را در بر میگیرد). ) و محیط بین ستارهای و فضای محیط (مواد میان ستارگان) است، به نظر میرسد در حال حرکت است و زوایای مورب را به شکلی غیرمنتظره ایجاد میکند.
هلیوپوز بخشی از منظومه شمسی است که در معرض ذرات و یونهای اعماق فضای قرار دارد. هلیوپوز مرز هلیوسفر یا همان ناحیه کره ای اطراف خورشید است. هلیوپوز پر از میدان مغناطیسی خورشیدی و بادی است که از پروتونها و الکترونها تشکیل شده است.
هلیوسفر یا هورسپهر (هلیوسفر) پهنهای است حباب که بادهای خورشیدی را دربرگرفته است. هورسپهر دربرگیرنده همه منظومه شمسی و میدان مغناطیسی خورشیدی است که کیلومترها دورتر از مداروتو را در بر میگیرد. پلاسمایی که از خورشید به بیرون دمیده میشود (طوفانهای خورشیدی) این حباب را در مقابل فشارهای فضای میان ستارهای، هیدروژن و هلیوم مولکولی که در راهشیری پخش میشوند، ایجاد میکنند و حفظ میکند.
جریان باد خورشیدی از خورشید آغاز میականieaî کرد و تا منطقهی ضربهی خروجی (Termination Shock) با سرعت پیشتر میبرد تا بتوان به این منطقه تبدیل کرد. منطقهای که بعد از ضربهای خارج میشود، به نام پوش خورشیدی(Heliosheath) شناخته میشود. پوش خورشیدی منطقههای میانی است که مرز بیرونی آن، مرز هلیوسفر میشود. به مرز هلیوسفر منطقه توقف خورشیدی یا همان هلیوپوز نیز گفته میشود.
شکل کلی حباب هلیوسفر با توجه به فشار و چگالی گازهایی که منظومه شمسی از داخل آن عبور میکند و همچنین به خورشید تغییر میکند و به یک شکل کره دقیق و کامل نیست. دادههای داده و بکر و کاوش نشده بودن این مناطق منجر به وجود نظریههای بسیاری برای مدلسازی این نواحی شده است.
اما این مفهوم کلی که هلیوپوز تغییر شکل می دهد، جدید نیست. پژوهشگران در طول دهه گذشته تشخیص دادهاند که هلیوپوز ثابت نیست. آنها این کشف را با استفاده از دادههای ویجر ۱(Voyager ۱) و ویجر ۲(Voyager ۲) انجام دادند. این دو فضاپیما به همراه ماهواره بین ستارهای کاوشگر مرز بین ستارهای (IBEX) متعلق به ناسا مطالعه میکند، تنها فضاپیماهایی هستند که از هلیوسفر خارج شدهاند.
کاوشگر مرز بین ستارهای(IBEX) ناسا انتشارات اتمهای خنثی پرانرژی(ENAs) ایجاد شده را زمانی که بادهای خورشیدی و محیط بین ستارهای با هم دارند، مطالعه میکنند.
اریک زیرنشتاین، فیزیکدان فضایی در دانشگاه پرینستون میگوید: فضاپیمای ویجر تنها اندازهگیری مستقیم و در موقعیت این مرزها را میدهد، اما فقط در یک نقطه از فضا و زمان این کار را انجام میدهد و IBEX به سر و سامان دادن به این دادهها کمک میکند. .
از اینها برای ایجاد مدلهایی استفاده کردهاند که چگونه هلیوپوز را پیشبینی میکند. به طور خلاصه، بادهای خورشیدی و محیط بین ستارهایهای ترکیبی را هُل میدهند و پیش میکشند تا مرزی همیشه متحرک ایجاد کنند.
تحقیقات اخیر در مورد هلیوپوز، دادههایی را نشان میدهند که با بررسیهای قبلی در تضاد است. ماهواره IBEX در طی یک دوره چند ماهه در سال ۲۰۱۴ درخشندگی شرکت های خنثی پرانرژی یا ENAها را که نشان دهنده عدم تقارن در هلیوپوز است، ثبت کرده و تیم بعدا متوجه شد که این عدم تقارن با مدلها ناسازگار است.
علاوه بر این، در بررسی دادههای سفر ویجر ۱ و ویجر ۲ کشف کردند که هلیوپوز در مدت زمان بسیار کوتاهی به طرز چشمگیری تغییر کرده است. این به توضیح دلیل وجود چنین شکاف بزرگی بین ورودی دو کاوشگر به فضای بین ستارهای کمک میکند که در سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۸ اتفاق افتاد. اما این نوع حرکت توسط هلیوپوز با این مدلها نیز در تضاد است.
سرانجام در مقالهای که در مجله Nature Astronomy منتشر شد، پژوهشگران این اختلافات را «جذبکننده و بالقوه بحث برانگیز» نامیدند.
زیرنشتاین میگوید، دانشمندان قصد دارند به مطالعه هلیوپوز ادامه دهند، به این امید که بینش بیشتر از کاوشگر “نشهبرداری و شتاب بین ستارهای”(MAP) ناسا به دست میآورد که یک ماهواره جدید و بهبود یافته است که میتوان ENAها را شناسایی و قرار داد. در سال ۲۰۲۵ به فضا پرتاب می شود.
دانشمندان میگویند تا آن زمان ما فقط میتوانیم درباره این پدیده شبحوار که در معرفت منظومه شمسی رخ میدهد، تامل کنیم.
انتهای پیام