و اما همه پیشرفتها به تلسکوپهای فضایی نمیشود. ماتر گفت که مشتاقانه منتظر است ببیند چگونه تلسکوپهای غول پیکر با قطر حدود ۳۰ متر، انقلابی در عرصه ستارهشناسی زمین روی ایجاد میکنند.
سند آکادمی ملی علوم با نام مستعار «بررسی 10 ساله» (decadal survey) حاکی از این است که ناسا باید از ماموریتهای کوچک برای توسعه فناوریهای رصد پرتو ایکس و مادون قرمز دور استفاده کند که میتوان آنها را در دو نماینده تلسکوپی فضای بزرگ به کار برد. و بعداً آنها را به رصدخانه جهانقابل سکونت ملحق کرد تا قدرت بیشتری را از طولها انجام دهد.
ماتر میگوید که نجومی بزرگ بعدی نیازمند فداکاری و خلاقیت مشابه است. او در سخنرانی خود بیان کرد: جیمز وب نمایانگر این است که ما می توانیم کارهای سخت را انجام دهیم و ما به انجام کارهای سخت ادامه دهید.
موفق، این تلاشها با انبوهی از باورهای باورنکردنی از سوی جدیدترین رصدخانه فضایی ناسا طی شش ماه اول فعالیت علمیاش، جبران شد. اما در ادامه چه رویدادی در پیش داریم؟ جان ماتر، ستارهشناس برنده جایزه نوبل و دانشمند ارشد و پیشرو در پروژه فضای مجازی جیمز وب دیدگاه خود را در مورد آنچه که همه مهندسان و میتوانند در آینده با آن مواجه شوند، به اشتراک گذاشته میشوند. او در بیست و چهل و یکمین نشست انجمن نجوم آمریکا در سیاتل که به صورت مجازی برگزار شد، سخنرانی کرد.
به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، بیش از ۲۰ هزار مهندس و صدها دانشمند برای ساخت تلسکوپی فضای جیمز وب کار کرده اند.
حضور ماتر در حوزههای نجوم به قبل از پرتاب تلسکوپ فضایی هابل در سال ۱۹۹۰ باز میشود، زمانی که اولین ایدهها برای ساخت تلسکوپ فضایی نسل بعدی که بعد از آن به جیمز وب در دهه ۱۹۹۰ مطرح شد، تبدیل شد. محقق رویایی مانند جیمز وب دههها نوآوری توسط دانشمندان و مهندسان بیشماری برای تبدیل شدن به رویا به واقعیت میتوان از جملههای جستجوگرهای آنها منجر به اختراع گونههای موجود از آنها شد.
دانشمند ارشد پروژه تلسکوپ فضایی «جیمز وب» : جیمز وب نمایانگر این است که ما میتوانیم کارهای سخت را انجام دهیم و ما به انجام کارهای سخت ادامه دهیم.
جان ماتر(John Mather) که چندین دهه را صرف ساخت تلسکوپ فضایی جیمز وب کرده است در مورد آنچه میکند پس از انتظار ستارهشناسان است، توضیح داده است.
او حتی رویاییهای بزرگتر از برنامههای رسمی ناسا دارد: شاید روزی این رصدخانههای غولپیکر زمینی در کنار رصدخانههای فضایی کار کنند. ماتر از این همکاری با عنوان «ترکیب فضا-زمین» یاد میکند. یکی از روشهای کلیدی اختراعشناسان زمینی بر ابزارهای کوچک به نام تاجنگار وابسته است. تاجنگار یک قطعه تلسکوپی است که نور ستارهها را مسدود کرده و باعث میشود که سیارات کمنور مجاور میشود. ماتر باور دارد که شاید روزی ما بتوانیم یک مسدودکننده نور ستاره را به مدار بفرستیم و آن را با تلسکوپهای زمینی مطابقت دهیم.
ماتری که فکر میکنم این پروژه را میتوان به خوبی دستیابی کرد و حتی آن را تکمیل کرد، میتوان به راحتی از جیمز وب بود که بهطور نامناسبی گفت برای پرداخت هزینهها و رسیدن به ضربالاجلها با مشکلی که ممکن بود انجام شود. از آنجایی که فناوری ساخت موشکها به طور مداوم در حال بهبود است و استفاده از آنها ارزانتر میشود، ماتر میگوید که حتی ممکن است بتواند رصدخانههای جهانهای قابل سکونت و سایر تلسکوپهای نسل را به جای زمین در فضای مونتاژ کند.
اگر نگاهمان را بیشتر به آینده معطوف کنیم، پروژه بسیار بلندپروازانه بعدی با نام «رصدخانه جهانهای قابل سکونت» (HabEx) را دیدم که جانشین بزرگی برای هابل و جیمز وب خواهد بود و کمیته مهمی به نام «Astro۲۰۲۰ Decadal Survey» آن را توصیه میکند. کرده است.
برخی از نکات دقیقتر از سایرین دارای اهمیت و اهمیت در ذهن ستارهشناسان در حال چرخیدن هستند. ماتر میگوید: من نمیتوانم همه چیز را شگفتزده کنم که در راه است به شما بگویید، بنابراین آن دستههایی را که بیشتر به آنها علاقه دارم را به شما میگویم.
انتهای پیام
او میگوید: مشخص است که چنین جاهطلبیهایی را به کجا میبرد، اما تا امروز، هر چه فناوری ما پیشرفت کرده است، ما به سرعتی در مورد جهان آموختهایم و مواردی کاملاً ناشناخته پیدا کردهایم. ماتر سخنان خود را با طرح یک پرسش و پاسخ به آن پایان داد. او گفت: با وجود این حجم از فناوری جدید چه چیزی در انتظار ماست؟ نمیدانم، اما به میزان بسیار بیشتری مییابیم و بسیار فراتر از این که میبینم رفت.
مجموعه رصدخانه جدید هیجانانگیز در ماهها و سالهای آینده راهاندازی میشود که از جملههای آنها میتوان به مأموریت اروپایی اقلیدس (Euclid) و تلسکوپ فضای نانسی گریس رومن (Nancy Grace Roman) ناسا اشاره کرد که هر دو به دنبال کشف سرنخهایی از ماده و انرژی تاریک خواهند بود. بود. رصدخانه ورا رابین(Vera Rubin) نیز پروژهای عظیم است که در حال حاضر در صحراهای مرتفع شیلی در حال ساخت است و کل آسمان را برای یافتن تغییراتی کوچک که با نام «گذرا»(transients) شناخته میشوند، رصد میکند. ستارهشناسان تصور میکنند که این رصدخانه هر شب میلیونها نقطهای قابل توجه است راصد خواهد کرد به قدری که همه آنها را بررسی خواهند کرد.