یک آفتابگیر عظیم و چند لایه، با نزدیک به ۷۰ فوت در ۵۰ فوت (۲۲ در ۱۵ متر)، از آینهی اولیه ۱۸ قطعههای تلسکوپ، که تقریباً ۲۱ فوت (۶.۵ متر) طول دارد، محافظت میکند. مانند تلسکوپ فروسرخ قبلی هرشل جیمز وب نیز در نقطهای لاگرانژ ۲ مستقر شده است.
اما این فعالیت چشمگیر پایان یافت. آریان ۵ با پروازی به نام VA۲۶۱ که روز چهارشنبه در ساعت ۲۳ به وقت ساعت تابستانی بریتانیا(۰۱:۳۰ بامداد پنجشنبه به وقت ایران) از پایگاه فضایی اروپا در گویان فرانسه به چند دهه کار خود پایان داد. VA261 یک ماهواره ارتباطی آزمایشی به نام هاینریش هرتز را برای آژانس فضایی آلمان و یک ماهواره ارتباطی فرانسوی به نام Syracuse 4b را به فضا برد. جایگزین موشک آریان ۵ یعنی آریان ۶، هنوز آماده پرواز نیست. در ابتدا انتظار میرفت که این موشک جدید در سال ۲۰۲۰ معرفی شود، اما مجموعهای از شکستها این هدف را تا سال ۲۰۲۳ به تعویق انداخت.
شماره ۱۰، ۹ و هشت: ماهواره نوبری گالیله پرتاب شد
شماره 4: رصدخانه فضایی هرشل و کاوشگر پلانک
به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، خانوادهی موشکهای آریان دارای تاریخچهای هستند که در دهه ۱۹۷۰ باز میگردند.
در روز ۱۲ نوامبر همان سال، فرودگر فیله از روزتا جدا شد تا برای اولین بار بر روی سطح یک دنبالهدار فرود بیاید. همه بخشهای فرود فیله طبق برنامه پیش نرفت و این فضاپیما را از فرود روی سطح دو بار پرش کرد. زمانی که فیله آخر پایین آمد، یک صخره این فرودگر را در پنهانی دائمی داشت و صفحات خورشیدی کاوشگر را از نور خورشید پنهان کرد.
شماره 2: جوس
در آن زمان، جرم بار ۲۰ تُنی فضاپیمای ترابری خودکار ژول ورن بیش از دو برابر وزن پرتاب شده توسط موشک آریان ۵ بود. برای تحمل این بار سنگین، پرتابگر و زیرساخت های آن ارتقاء یافتند.
برخی از پرقدرتترین موشکهای اروپایی که بازنشسته میشوند، پرتابهای انگیز قابل توجهی هستند.
برای رسیدن به آنجا، بپی کاملو مسیری دیدنی را طی میکند. قرار گرفتن در مدار عطارد سختتر از رسیدن به پلوتون است. افزایش گرانش خورشید در حین در عمق منظومهای شمسی قرار گرفتن پرواز در مدار سیارههای کوچک و با گردش سریع در مدار مانند عطارد را بسیار میکند.
روزتا در روز ۳۰ سپتامبر سال ۲۰۱۶، با پایان ماموریت پیشگامانهاش، به سمت ۶۷P نشانه گرفت و روی سطح منجمد این دنبالهدار شیرجه زد.
در حالی که پرتاب چند ماهوارهای ارتباطی ممکن است اخبار دست اولی نباشد اما آریان ۵ در طول ماموریت خود پرتابهای بسیار قابل توجهی انجام شده است. بنابراین به مناسبت خداحافظی با آریان ۵ نگاهی به ۱۰ ماموریت برتر این نقشه را می اندازد.
شماره 5: بپی کلمبو
گانیمد بزرگتر از سیاره عطارد است و تنها قمر منظومه شمسی است که میدان مغناطیسی خود را تولید میکند. با استفاده از نزدیک به دوازده ابزار علمی، جوس هستهای درونی پیچیدهای گانیمد را مطالعه کرد، سطح آن را تحلیل و تحلیل و دادههایی را در مورد پتانسیل محیط یخی آن برای حفظ جمعآوری حیات میکند.
یک موشک آریان ۵ ماموریت بپی کلمبو را برای آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی ژاپن(JAXA) در روز ۲۰ اکتبر سال ۲۰۱۸ پرتاب کرد. بپی کلم به محل میرود که تعداد کمی از فضاپیماها رفتهاند یعنی سیاره عطارد. این کاوشگر متشکل از یک مدارگرد سیارهای عطارد اروپایی و مدارگرد مغناطیسی عطارد ژاپنی است. این دو در سفری برای رسیدن به مدار عطارد هستند که تنها توسط یک فضاپیمای دیگر به نام کاوشگر مسنجر(MESSENGER) ناسا انجام شده است.
کاوش قمرهای یخی مشتری(JUICE) یکی از ماموریتهای آژانس فضایی دیگر اروپا است که قرارگر است که خطری ایجاد کند. جوس مأموریت ماقبل آخر آریان ۵ بود که در روز ۱۴ آوریل سال جاری پرتاب شد و اکنون در یک سفر ۷.۵ ساله به سمت منظومهای سیاره مشتری است. این فضاپیما قبل از رسیدن به مشتری در ماه دسامبر سال ۲۰۳۱ باید سه پرواز گرانشی از کنار زمین و یک مورد از کنار زهره انجام دهد. زمانی که به آنجا میرسد به مدت سه سال به دور سیاره میچرخد و سه گذر از کنار قمرهای یخی اقیانوسی مشتری انجام میدهد و آنها را برای یافتن نشانههایی از شرایط قابل سکونت برای حیات مطالعه میکند.
انتهای پیام
پلانک برای مطالعه سابقه اشعه مایکروویو کیهانی (CMB) که تشعشعات مرتبط با مه بانگ و کیهان اولیه است، طراحی شده است. ابزار بسیار حساس پلانک به کاوشگران اجازه میدهد تا اندازهگیریهای بیسابقهای را از این انجام دهندگان انجام دهند که از آن برای تعیین سن کیهان و تهیه نقشه اولیه اشعه مایکروویو کیهانی از کل آسمان استفاده میکنند.
رصدخانه فضای هرشل و کاوشگر پلانک دو نیروگاهی بودند که در روز ۱۴ مه سال ۲۰۰۹ سوار بر یک آریان ۵ پرتاب شدند و در نقطهای لاگرانژ زمین-خورشید ۲ که یک نقطهی پایدار گرانشی در فاصلهی حدود یک میلیون مایل (۱.۵ میلیون کیلومتری) بودند. زمین است، قرار گرفته است. هرشل و پلانک به ترتیب از سال ۲۰۰۹ تا ژوئن ۲۰۱۳ و اکتبر سال ۲۰۱۳ فعال بودند. هر دو فضاپیما بیش از حد انتظار ماموریت ظاهر شدند.
پنج فضاپیمای ترابری خودکار بین سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۵ از ایستگاه فضایی بینالمللی بازدید کردند که هر پنج مورد سوار بر آریان ۵ پرتاب شده بودند.
آریان ۵ طولانیتر از هر یک از پیشینیان آریان فعالیت و بیش از ۱۰۰ کارمند انجام داده است.
روزتا سه روز ارتباط خود را با فیله از دست داد و این مانع از رسیدن به فرودگر به مهمترین اهداف بعدیتش شد. اما روزتا دو سال دیگر در مدار ۶۷P باقی ماند و مطالعاتی بر روی هسته دنبالهدار و تغییرات ناشی از نزدیکی متفاوت آن به خورشید انجام داد. در ماه ژوئیه سال ۲۰۱۵، ۶۷P در موقعیتی قرار گرفت که برای رسیدن به مقدار نور خورشید به فیله مناسب بود و فرودگر برای لحظهای از خواب بیدار شد. فیله در طول این فاصلهی چند بار با مدارگرد روزتا کوتاه تماس گرفت و برای آخرین بار خاموش شد.
این دوربینها در کنار یکسنج و دوربینهای دیگر میتوانند به اعضای تیم مأموریت دهند تا خوشهای کهکشانی دوردست، تپاخترها، سیاهچالهها و سایر فضاهای فضای مرموز را مطالعه کنند.
ایامام- نیوتن به جای یک تلسکوپ پرتو ایکس از سه تلسکوپ تشکیل شده است. این ماهواره شامل دستگاه تصویربرداری پرتو ایکس پیشرفته است که هر کدام با 58 آینه کوچک و استوانهای ساخته شده است که همگی را در داخل سه نقطه میگیرند و برای افزایش میدان دید تلسکوپ استفاده میکنند.
بخشی از ماموریت جیمز وب شامل رصد اعماق فضا برای دیدن اولین نور جهان است. این تلسکوپ صدها که شناسایی میکنند، به شناسایی سیارات فراخورشیدی کمک کرده و ویژگیهای پنهان شگفتانگیز خوشههای ستارهای و سحابیها را در فاصله هزاران سال نوری از ما نشان میدهند و برخی از دقیقترین تصاویر را به امروز از سیارات منظومه شمسی ارائه کردهاند. جیمز وب تنها در آغاز تحقیقات خود است و انتظار میرود که برای بیش از یک دهه به مطالعه کیهان ادامه دهد.
فضاپیمای ترابری خودکار(ATV) آژانس فضایی اروپا با نام ژول ورن، در روز هشتم مارس سال 2008 بر فراز موشک آریان 5 به فضا پرتاب شد. این فضاپیما برای انجام ماموریتهای حمل محموله به ایستگاه فضایی بینالمللی طراحی شده بود و قادر بود بیش از هفت تُن تجهیزات و آزمایشات برای ایستگاهها و خدمهها را حمل کند.
جوس دو گذر از کنار قمر اروپا که یکی از بهترین گزینههای منظومه شمسی برای کشف حیات بیگانه است و چندین گذر از کنار قمر کالیستو که دومین قمر بزرگ مشتری و یکی از بهترین اجراکنندگان سیارهای منظومه شمسی است، میدهد و در نهایت از کنار قمر گانیمد. که بزرگترین قمر در منظومهی شمسی ما و اصلیترین هدف جوس انجام خواهد داد. این کاوشگر پیش از این که در سال ۲۰۳۴ در مدار این قمر قرار گیرد، دهها بار از کنار گانیمد عبور خواهد کرد. زمانی که این کار را انجام دهد تبدیل به اولین فضاپیمایی خواهد شد که به دور یک قمر سیارهای غیر از قمر زمین چرخیده است.
شماره ۷: فضاپیمای ترابری خودکار ژول ورن
نسل پنجم این خانواده که به سفارش آژانسهای فضای اروپا و فرانسه و توسط شرکت آریان اسپیس(Arianespace) توسعه یافته و تولید شدهاند در سال ۱۹۹۶ پرواز خود را آغاز کردند.
شماره 3: روزتا
آزمایشسنجی پرتو ایکس با توان بالا و مأموریت چندآینهای پرتو ایکس XMM-Newton در روز ۱۰ دسامبر سال ۱۹۹۹ سوار بر یک موشک Ariane ۵ به پرتاب شد و همچنان پر قدرت به فعالیتهای خود ادامه میدهد.
شماره 6: ایکسامام-نیوتن
آیا این فهرستبندی تا حدودی سلیقهای بوده است، اما چه کسی این تلسکوپ معروف را در رتبه اول قرار نمیدهد؟ تلس فضای جیمز وب ناسا(JWST) بزرگترین و قدرتمندترین رصدخانه خارج از زمین است که به فضا پرتاب شده است. این شاهکار معجزه آسای علم و مهندسی سوار بر موشک آریان ۵ در روز ۲۵ دسامبر سال ۲۰۲۱ به فضا رفت.
شماره ۱: تلسکوپی فضای جیمز وب
۱۲ ماهواره از ۲۴ ماهوارهای گالیله که در حال حاضر فعال هستند، با موشکهای آریان ۵ پرتاب شدند. موشکهایی که قادرند چهار فضاپیمای سنگین را به مدار زمین بفرستند. این افزایش قابل توجه نسبت به دو پرتاب با موشک سایتوز ساخت روسیه است. سه ماموریت گالیله آریان ۵ در ماه نوامبر ۲۰۱۶، دسامبر ۲۰۱۷ و ژوئیه سال ۲۰۱۸ پرتاب شد.
طی پنج سال پس از پرتاب، بپی کلمبو دو مانور گذر از کنار زهره و یک گذر از کنار زمین را انجام داد که در ماه آوریل سال ۲۰۲۰ انجام شد. در مجموع شش گذر از کنار عطارد نیاز است تا فضاپیما توسط کشش گرانشی ضعیف این سیاره به دام بیفتد. بپی کلمبو سومین گذر خود را از کنار عطارد در روز ۱۲ ژوئن به پایان رساند و انتظار میرود سرانجام در سال ۲۰۲۵ به مدار این سیاره برسد.
مجموعه ماهوارههای گالیله بسیار مهم از قابلیتهای ناوبری ماهوارههای اروپا در اروپا را میدهد. کاربرد آن برای مردم و ایالتهای اروپایی با جنبههای متعدد زندگی روزمره در همه موارد تنیده شده است و برای دفاع و زیرساختهای این قاره بسیار مهم است.
هر دوی این کاوشگرها توسط آژانس فضایی اروپا ساخته و پرتاب شدند. در آن زمان، هرشل بزرگترین تلسکوپ فروسرخ بود که پرتاب شده بود که به تازگی تلسکوپ فضای معروف دیگری که با یک موشک آریان ۵ پرتاب شده جای آن را گرفته بود. هرشل به بزرگترین آینهای بود که در آن زمان به فضا فرستاده شد و مأموریت آن تحقیقات در مورد کیهان اولیه، شکلگیری ستارهها و جو سیارات و قمرها در منظومه شمسی ما بود.
ماموریت روزتای آژانس فضایی اروپا یک کار بزرگ بود که به اولین اکتشافات فضایی تبدیل شد. روزتا و فرودگر آن فیله(Philae) که در روز دوم مارس سال ۲۰۰۴ سوار بر یک موشک آریان ۵ پرتاب شدند، ۱۰ سال را به دنبالهدار ۶۷P/Churyumov-Gerasimenko که با عنوان ۶۷P نیز خوانده میشود، کردند. در روز ششم اوت سال ۲۰۱۴، روزتا اولین فضاپیمایی بود که به دور یک دنباله دار چرخید و مناظر خارق العادهای از این جرم یخی با جزئیات بینظیر به تصویر کشیده شد.
برای غلبه بر این مشکل، بپی کلمبو از گرانش چند سیاره برای کاهش سرعت فضاپیما استفاده میکند.