«تونی فیلیپس» (Tony Phillips)، ستارهشناس وبسایت هواشناسی فضای فضایی «SpaceWeather» در یک پست نوشت: منبع این شراره خورشیدی، لکه بیشفعال خورشیدی «AR3184» است. لکه رو به سیاره ما خورشید نیست و این هفته در جهت ما خواهد چرخید.
فعالیت خورشیدی، امسال در حال افزایش بوده است و این به معنای افزایش یافتن ماجراهای شگفت انگیز مرتبط با طوفان های خورشیدی است.
دانشمندانی که طوفانهای خورشیدی را مطالعه میکنند، دریافت میکنند که به نظر میرسد فرکانس شعلههای خورشیدی، از یک چرخه خورشیدی ۱۱ ساله پیروی میکند. در زمان اوج فعالیت ممکن است هر روز که طوفان خورشیدی رخ دهد. در واقع دیگر ممکن است کمتر از یک طوفان خورشیدی در هفته رخ دهد. پیشبینی میشود که چرخههای فعالیت خورشیدی به اوج گرفتن طوفانهای خورشیدی در سال ۲۰۲۵ خواهد رسید.
پیشبینی دقیق طوفانها تا اندازه معینی میتواند از ماهوارهها و سایر داراییها محافظت کند، با خاموش کردن تجهیزات الکترونیکی حساس یا تغییر جهت ماهوارهها برای بهتر میتوان ساخت. در هر حال، مدلسازی و پیشبینی طوفان خورشیدی به طور قابل توجهی در چند سال گذشته یافته است اما بسیاری از پیشبینیها هم ممکن است وجود داشته باشند.
به طور کلی خورشید برای ادامه زندگی، اما وضعیت دائماً در حال تغییر آن، همه چیز را چالشبرانگیز میکند. چالشی که به نظر میرسد میتواند زندگی ما را تغییر دهد و انرژیهای فراوانی را وارد زندگی ما انسانها کند.
طوفانهای خورشیدی زمانی رخ میدهند که خورشید، فورانهای انرژی بزرگ را به شکل شرارههای خورشیدی و خروج جرم از تاج خورشیدی منتشر میکند. این پدیدهها جریانی از بارهای الکتریکی و میدانهای مغناطیسی را با سرعتی حدود سه میلیون مایل در ساعت به سمت «تیله آبی» منظومه شمسی یعنی زمین میفرستند.
فوران شراره بزرگ خورشیدی از لکه بیشفعال خورشید
ناسا در بیانیههای اعلام کرد، زمانی که شعلههای خورشیدی کلاس X به طور مستقیم به زمین نشانه میروند، میتوانند بر روی ارتباطات رادیویی، شبکههای برق و سیگنالهای ناوبری تأثیرگذار باشند و خطراتی را برای فضاپیماها و فضانوردان ایجاد کنند.
انتهای پیام
ناسا با تلسکوپ فضایی موسوم به «رصدخانه سولار داینامیکس» (Solar Dynamics Observatory) خود که به طور مداوم خورشید را در طول موجهای گوناگون مشاهده میکند، تصاویر و ویدیوهای خیرهکننده را از این شراره خورشیدی میگیرند.
برخی از این خطرات را میتوان با توسعه وسایل الکترونیکی در برابر طوفانها یا موادی که در برابر طوفان مقاومتر هستند، محافظت کرد، به حداقل میرسد در مقابل طوفان خورشیدی قوی، تنها میتوانم بسیار زیادی داشته باشد.
میدان مغناطیسی زمین کارآیی برای محافظت در برابر این شرارهها دارد.
مرکز پیشبینی آب و هوای فضایی در «اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا» (NOAA) گزارش داد این شراره خورشیدی که در ساعت ۱:۵۰ بعدازظهر به منطقه زمانی شرقی، به عنوان یک طوفان خورشیدی کلاس X۱.۹ فوران کرد، باعث خاموشی شد. موقت اما قوی رادیویی در بخشهایی از آمریکای جنوبی، آمریکای مرکزی و اقیانوس آرام شد. شرارههای کلاس X قویترین انواع طوفانهای خورشیدی هستند. گزارش گزارش اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا، شراره خورشیدی روز دوشنبه از همان لکه خورشیدی سرچشمه گرفته بود که یک شراره خورشیدی کلاس X1.2 را در پنجم ژانویه منتشر کرد.
زمانی که طوفان خورشیدی به زمین میکند، یک نمایش خیرهکننده از نور را در بخشهایی از وجود میآورد. طوفانهای خورشیدی میتوانها و انواع ارتباطات الکترونیکی را مختل کنند.
طوفانهای خورشیدی میتوانند ماهوارهها را برای برقراری ارتباط با زمین از طریق رادیویی به کار میروند، مختل کنند. به عنوان مثال، بسیاری از فناوری های ارتباطی مانند GPS بر روی رادیویی متکی هستند. جو همیشه رادیویی را تا اندازههای منحرف میکند و به همین دلیل، هنگام ساخت سیستمهای ارتباطی این اعوجاج را تصحیح میکنند اما در طول طوفانهای خورشیدی، تغییرات رخ داده در یونوسفر، نحوه حرکت رادیویی را تغییر میدهند. بدین ترتیب، یک جو آرام در طول طوفانهای خورشیدی به هم میریزد.
به عنوان مثال، در فوریه سال ۲۰۱۱ یک مورد خروج جرم از تاج خورشیدی تولید شده توسط یک شراره خورشیدی بسیار قوی، ارتباطات رادیویی را در سراسر چین مختل کرد. برخی از تحقیقات بر این باورند که یک طوفان بزرگ خورشیدی میتواند از ۲۰ برابر بدترین طوفانها بیشتر شود، ایجاد کند.
شراره های خورشیدی در سطوح مختلف انرژی منتشر می شوند. ضعیفترین شرارهها که به عنوان طوفانهای نوع A، B یا C به صورت دستهبندی میشوند، معمولا جزئی هستند. شعلههای قویتر نوع M میتوانند ذرات بارور را به زمین پرتاب کنند که نور را به دنبال دارد.
طوفانهای خورشیدی با یک انفجار بزرگ در خورشید آغاز میشوند. این انفجارها که شرارههای خورشیدی نام دارند، میتوانند به اندازهی انرژیهای بمب هستهای قوی باشند. شرارههای خورشیدی معمول با انتشار جریانهای بزرگی از پلاسمای بارور همراه هستند که با سرعت میلیونها مایل در ساعت حرکت میکنند. به این جریانها، خروج جرم از تاج خورشیدی میگویند. زمانی که این جریانهای پر انرژی و قوی به زمین برخورد میکنند، میتوانند طوفانهای ژئومغناطیسی را در پی داشته باشند که ماهوارهها و شبکههای برق را مختل میکنند.
یک انفجارمهیب در خورشید، یک شراره خورشیدی قوی را از یک لکه جدید خورشیدی در روز ۹ ژانویه ۲۰۲۳ آزاد کرد. این لکه به آرامی به سمت زمین میچرخد.
طوفانهای شدید خورشیدی مانند هر پدیدهی دیگری، میتوانند در زندگی روزمره ما ایجاد کنند. زمانی که هوای زمین به زمین میرسد، فرآیندهای بسیار زیادی را در پی دارد که میتواند دردسرهای زیادی را برای هر چیزی که در مدار آن ایجاد کند کند. مهندسان برای درک بهتر این خطرات و دفاع از ماهوارهها در برابر آنها تلاش میکنند.
این طوفانها، ارسالکنندههای GPS را میسازند و میتوانند هدفیابی را تا چند متر از بین ببرند. برای بسیاری از صنایع از جمله هوایی، دریایی، رباتیک، حمل و نقل، کشاورزی و نظامی، خطاهای موقعیتیابی چند متری GPS به سختگیرانه قابل تحمل. سیستمهای رانندگی خودران نیز به موقعیتیابی دقیق نیاز دارند. به ویژه ماهوارهها برای عملکرد بهتر دنیای مدرن بسیار مهم هستند و از آنها در برابر طوفانها یک حوزه تحقیقاتی است.
به گزارش ایسنا، «طوفان خورشیدی» اصطلاحی است که برای تأثیرات جوی روی زمین استفاده میشود که از رویدادهای خاص خورشید سرچشمه میگیرند. مردم معمولا خورشید را به عنوان یک نور درخشان در نظر میگیرند که هرگز تغییر نمیکند اما در حقیقت، خورشید یک گوی بزرگ از گازهای مذاب است که دائما در جریان هستند. با نزدیک شدن خورشید به اوج چرخه فعالیت خود، طوفان های خورشیدی پرتکرار و قوی تر می شوند.
آثار طوفانهای خورشیدی