پرتاب ماهواره‌های گائوفن از موفقیت‌های چین در فضای فضایی در سال گذشته می‌شود. پرتاب ماهواره‌های سنجش از دور توسط موشک‌های چینی نیز در برنامه سال ۲۰۲۲ دیده می‌شود، اما قابل توجه است که فضای تیانگونگ از مهم‌ترین برنامه‌های چین است.
در سال ۲۰۲۲ اولین پرواز موشک لانگ مارس ۶ای(Long March ۶A) اولین موشک هیبریدی چینی با سوخت جامد- مایع انجام شد. موشک‌های سوخت جامد پس از پروازهای فضای چین در طول سال گذشته موضوعی پربحث بودند، زیرا Jielong-3 نیز یک وسیله پرتاب مداری کوچک برای سوخت جامد است که در دسامبر ۲۰۲۲ پرتاب شد.
انتهای پیام
منبع
چهارمین موشک هایپربولا۱ در ۱۳ ماه از مرکز پرتاب ماهواره جیوکوان(JSLC) در صحرای گبی پرتاب شد. طبق یک فیلم، همه چیز در اوایل پرتاب به نظر خوب می‌رسید اما به جای پرتاب، سکوت همه جا را فراگرفت. این شرکت مستقر در پکن، مفقود شدن موشک و محموله‌های آن را مورد تایید قرار داد و در ماه اکتبر فاش کرد که این شکست، باعث مشکل در سیستم کنترل وضعیت می‌شود.
مانیتور اجسام تغییرات فضایی(SVOM) نیز یک سرمایه مشترک بین اداره ملی فضایی چین(CNSA) و آژانس فضایی فرانسه(CNES) است. این ابزار یک تلسکوپ پرتو ایکس است که قرار است در اواسط سال ۲۰۲۳ سوار بر موشک لانگ مارس ۲ سی پرتاب شود و قصد انفجار پرتو گاما را از انفجار ستارگان پرجرم را مطالعه کند.
تحقیقاتی تلسکوپ چینی عبارتند از جستجوی مواد تاریک، تحقیق در مورد هسته کهکشان‌ها و کشف و تحقیق در مورد سیارک‌های نزدیک به زمین. ویژگی به فرد تلسکوپ Xuntian نزدیکی آن به ایستگاه فضایی تیانگونگ است. این امکان وجود دارد که دوره‌های تلسکوپ را برای کار و نگهداری می‌کند. دسترسی آسان‌تر احتمال تکمیل مدت زمان برنامه‌ریزی شده توسط تلسکوپ را افزایش می‌دهد.
کانون ایستگاه فضایی تیانگونگ اصلی برنامه فضای چین در سال ۲۰۲۲ بود. در ژوئیه ۲۰۲۲، ماژول ونتیان با موفقیت به ایستگاه پرتاب شد و تنها ۱۳ ساعت بعد به آن متصل شد و تنها چند ماه بعد، در هالوین، ماژول منگتیان نیز پرتاب شد و مونتاژ فاز یک ایستگاه تیانگونگ به پایان رسید.
لانگ مارچ ۹ پس از تکمیل، احتمالا به یکی از بزرگترین و قدرتمندترین پرتابگرهای جهان تبدیل خواهد شد. به گفته طراحان آکادمی پکن، قطر مرحله اصلی در حدود 10 متر خواهد بود.
پرتاب ZhuQue-2 در دسامبر سال ۲۰۲۲ نیز پربحث شد زیرا این موشکی بر سوخت متان بود نه سوخت جامد. در این شرکت چینی LandSpace تلاش کرد تا دو شرکت فعال در حوزه فضایی Relativity و SpaceX را شکست دهد و یک موشک بر روی سوخت متان را به درستی برنامه ریزی کند اما موفق نشد زیرا از رخ دادن یک ناهنجاری در مرحله دوم موشک، پرتاب شکست. خورد و بنابراین به دست آوردن عنوان پرتاب اولین موشک بر روی متان در مدارک هنوز ثبت نشده و ممکن است این اتفاق در سال ۲۰۲۳ رخ دهد.
امسال همچنین آغاز سکونت دائمی در آن ایستگاه بود، زیرا چین اکنون از خدام ثابت در فضا با ماموریت‌های منظم شنژو و ماموریت‌های تامین مجدد تیانژو پشتیبانی می‌کند. سال ۲۰۲۲ چین دو سفینه فضایی سرنشین دار(شنژو چهاردهم و شانژو پانزدهم) را به ترتیب در ۵ ژوئن و ۲۹ نوامبر به فضای پرتاب کرد. در ۳۰ نوامبر، شش فضانورد چینی از این دو مأموریت، لحظه‌ای تاریخی را هنگام ملاقات در فضای داخلی تیانگونگ این کشور رقم زدند. این اولین بار بود که شش چینی به طور همزمان در یک ایستگاه فضایی بودند و اولین گردهمایی دو خدمه چینی در مدار بود. سه فضای چینی در سفینه سرنشین‌دار شنژو چهاردهم پس از انجام چندین کار در طول ماموریت شش ماهه خود در ایستگاه فضایی، در ۴ دسامبر به سلامت زمین بازگشت. فضانوردان شانژو پانزدهم نیز قرار است به مدت شش ماه در مدار بمانند تا عملیات مهمی را انجام دهند.
در ۱۴ دسامبر که شرکت لنداسکیپ(Landspace) موشک سوخت انرژی ژوک۲(Zhuque2) خود را به فضا پرتاب کرد، روند این ماجرا تغییر یافت. این پرتاب، اولین جستجوی مدارک برای پرتاب موشکی با سوخت متان در جهان بود که می‌توانست شرکت‌هایی مانند(SpaceX)، (Blue Origin) و (United Launch Alliance) را شکست دهد.
همکاری بالقوه دیگر در سال ۲۰۲۳، کاوشگر اینشتین (Einstein Probe) است که احتمالاً در سال ۲۰۲۳ از چین پرتاب شود. این ابزار نیز یک تلسکوپ فضایی است که قصد دارد اشعه‌های پرتو ایکس و الکترومغناطیس و رویدادهای جدار و مدی را در نزدیکی سیاهچالهها مشاهده کند.
تلسکوپ چین دارای طراحی غیر آستیگمات(anastigmat) سه آینه‌ای است که می‌تواند تصاویری با کیفیت بالا در میدان دید بزرگ خود ثبت کند. این تلسکوپ همچنین قادر به مدیریت سطح بالاتر از دقت در اندازه گیری نورسنجی، موقعیت و شکل است.
با وجود این، ژوک۲ به مدار نزدیک شود. مرحله نخست عملیات عملکرد خوبی داشت، اما مشکلی که بر مرحله دوم تأثیر گذاشت، باعث شد که ۱۴ سامانه ماهواره ای بتواند به سرعت مداری دست یابند و در اقیانوس سقوط کند.
این ماژول آزمایشگاهی(منگتیان) حدود ۱۷.۹ متر طول، ۴.۲ متر قطر و بیش از ۲۳ تن وزن دارد. 32 متر مکعب فضای داخلی دارد که فضانوردان می توانند از آن استفاده کنند. فضاپیما از چهار بخش تشکیل شده است – یک محفظه کار خدمه، یک بخش محموله، یک کابین هوابند و یک ماژول خدمات. در داخل آن ۱۳ کابینت علمی برای نگهداری تجهیزات علمی وجود دارد.
با نگاهی به آینده، سال ۲۰۲۳ مطمئناً سال شلوغ دیگری در پروازهای فضای چین خواهد بود. با افزایش احتمالی یک تلسکوپ فضایی به ایستگاه، دو ماموریت خدمه دیگر برای ایستگاه و پخش پرتاب موشک دیگر، سال ۲۰۲۳ مطمئناً سال شلوغی در صنعت فضای چین خواهد بود.
چین قرار است در سال ۲۰۲۳ ماژول‌های زمین را به مقصد ایستگاه فضایی خود موسوم به تیانگونگ پرتاب کند. طرفی نیز در نظر دارد با اروپا در مأموریتهای علمی همکاری کند.
در سال 2014 که چین بخش فضایی خود را به روی سرمایه‌های ویژه باز کرد، از شرکت‌های تجاری چینی ایجاد شد. این شرکت‌ها ساده‌ترین موشک‌های سوخت جام‌تر و نسبتا کوچک را پرتاب کرده‌اند.
این محموله ۹۵۰ هدفی دارد که امکان شناسایی و موقعیت‌یابی انواع انفجارهای پرتو گاما و تجزیه و تحلیل و بررسی دقیق این انفجارها را دارد. این یک عملیات سه ساله برنامه ریزی شده است که توسط ایستگاه های تحقیقاتی زمینی پشتیبانی می شود و تعداد زیادی را در طول انفجارهای گاما می دهد.
این فضاپیما به قدری قدرتمند خواهد بود که قادر خواهد بود فضاپیماهایی با وزن ترکیبی ۱۴۰ تن را به مدار پایینی زمین منتقل کند و همچنین می‌تواند سفینه‌های فضایی تا وزن ۵۰ تن را برای سفرهای قمری به ماه بفرستد. زمانی که لا مارچ ۹ عملیات اجرایی شود، ظرفیت حمل آن بیش از پنج برابر لانگ مارس ۵ خواهد بود که در حال حاضر قدرتمندترین موشک چینی است. لانگ مارچ ۹ برای اجرای برنامه‌های جاه‌طلبانه این کشور برای فرود فضانوردانش روی ماه و ارسال فضای رباتیک بزرگ به اعماق فضای بسیار مهم خواهد بود.
اما آیا این تلسکوپ می‌تواند با جدیدترین رصدخانه فضای ناسا یعنی تلسکوپی فضای «جیمز وب» رقابت کند؟
به همین دلیل است که “جیمز وب” برای رصد اختصاصی اجرام در نور مادون قرمز طراحی شده است. این نور می‌تواند بیشتر از بخش‌های جهان بدون دست دادن اطلاعات قابل عبور باشد. لازم به ذکر است که تلسکوپ «وب» نور فرابنفش را نیز می‌دهد. تلسکوپ فضایی چین از چهار ابزار خود برای رصد اجرا می‌شود که در راه شیری، مانند نواحی ستاره‌زایی، دنباله‌دارها و سیارک‌ها، آثار سیاهچالهها و کهکشان‌های کلان جرم و حتی تشکیل ستاره‌ها استفاده می‌کنند، اجرا می‌شوند. اما این اجرا باید به نسبت نزدیکتر باشند تا تلسکوپی چین آن‌ها را ببیند.
پس از این پرتاب‌ها نوبت به موشک قدرتمند لانگ مارس ۹ چین می‌رسد. این موشک تک هسته‌ای با ارتفاع ۱۱۰ متر برای پرتاب بیش از ۱۵ تن محموله به سمت پایین مدار زمین برنامه‌ریزی می‌کند که این امر آن را به وسیله پرتابی شبیه استارشیپ می‌کند و در حال حاضر پرتاب آن ۲۰۳۰ یا بعد از آن برنامه‌ریزی می‌شود. .
از ۶۴ پرتاب چین، ۶۲ مورد موفقیت آمیز بود و تنها دو شکست در پرواز موشک Hyperbola-۱ و پرتاب موشک ZhuQue-۲ رخ داد. در ژوئیه ۲۰۱۹، شرکت آی‌اسپیس (iSpace) به اولین شرکت خصوصی چینی تبدیل شد که با استفاده از موشک سوخت جامد چهار مرحله‌ای هایپربولا۱(Hyperbola ۱)، پرتابی را به مدار زمین انجام داد. از آن زمان به بعد، برخی کارها به خوبی پیش نرفتند و دو شکست در سال ۲۰۲۱ با سومین شکست متوالی در پرتاب ۲۰۲۲ همراه شدند.
«وب» و تلسکوپ چیناً ابزارهای متفاوتی هستند. با این، مشاهده «وب» تقریباً مشابه هابل است، که می‌توان در نمای آن را از تلسکوپ چین به عقب بیاندازد. اما به دلیل وجود ابرهای متراکم از غبار، گاز و سایر مواد در جهان‌های بسیار دور، فاصله‌هایی که هابل و سایر تلسکوپ‌های نوری می‌توانند رصد کنند، محدود می‌شود زیرا نور در پوشش مرئی توسط کیهان می‌شود.
تلسکوپ فضایی نقشه‌برداری چینی یا CSST که Xuntian نیز نامیده می‌شود، قرار است در دسامبر ۲۰۲۳ سوار بر موشک لانگ مارس ۵ پرتاب شود. این رصدخانه در زبان چینی ماندارین به معنای «کاوش آسمان‌ها» است. این تلسکوپ از ابزارهای نوری برای بررسی آسمان و ساختن یک نقشه کیهانی جدید از جهان استفاده خواهد کرد.
میدان دید تلسکوپ فضایی “Xuntian” چین 35 برابر از هابل تفسيرتر است. این تلسکوپ با طول به اندازه‌ای یک ساختمان سه طبقه، یک دیافراگم ۶.۵ فوتی(۲ متری) دارد. به گفته معاون رصدخانه ملی نجوم چین (NAOC)، این تلسکوپ کم قطر از تلسکوپ فضایی هابل است اما میدان دید که این موضوع را جبران می‌کند.
چین با پرتاب شماره ۶۳ و ۶۴ درست قبل از پایان سال ۲۰۲۲، موفق‌ترین سال پرواز فضایی خود را به پایان رساند. چین در ۲۷ دسامبر و آخرین روزهای سال ۲۰۲۲ یک ماهواره موسوم به “گائوفن -۱۱”(Gaofen-11) را از مرکز پرتاب ماهواره شیچانگ سوار بر موشک لانگ مارچ ۴ بی به فضا پرتاب کرد.
از سوی دیگر، تلسکوپ فضایی «جیمز وب» می‌تواند به رصد سال‌های اولیه تشکیل جهان پس از مه‌بانگ و آغاز شکل‌گیری کهکشان‌ها و ستاره‌ها در کیهان بپردازد. باید گفت که «وب» و تلسکوپ چین را از ابزارهای علمی بسیار پیچیده استفاده می‌کند، بنابراین نمی‌توان گفت که در زمینه‌های تحقیق و مطالعه در مورد بخش‌های یکسانی از کیهان‌ها، به رقابت با فعالیت‌هایی که در آن چیزهای زیادی وجود دارد، می‌پردازند. برای رصد در کیهان وجود دارد.
به گزارش ایسنا، گرچه چین از زمان آغاز کشورهای کوید-19 تا چند ماه گذشته درگیر بیماری توقف بیماری و حل این مشکل در کشورش بود اما با سرعت گرفتن روند واکسیناسیون و دیگر پروتکل ها می توانستند تا حدی را باز کنند و بار دیگر به مسیر رشد بازگردند. این کشور با سرعت بی سابقه ای در حال پیشرفت در فضای فضایی است و در سال گذشته پیشرفت هایی در زمینه فضای داخلی دارد و می تواند پرتاب های متعدد و موفقی داشته باشد اما برنامه فضایی کشور چین در سال جاری میلادی چگونه خواهد بود؟ در ادامه ما به بررسی این موضوع پرداختیم.
در سال جاری انتشار موشک‌های دیگر نیز می‌توانند وارد بازی شوند. سرعت پرتاب بالا و راکت‌های خانواده لانگ مارچ مانند لانگ مارس ۱۱، همچنین می‌تواند بار راکت‌های پرگولیک را کاهش دهد.